Przepraszam, trochę zaniedbałam bloga, ale ilość wyświetleń (prawie 1200! :)) mnie motywuje do dalszego pisania.
Dzisiaj sobie opiszemy układ oddechowy.
No, i tradycyjnie link do tematu głównego, gdzie możecie się swobodnie przenieść do informacji o innych układach:
Budowa konia: Budowa ogólna
No to lu!
Układ oddechowy konia składa się z:
- jamy nosowej,
- gardła,
- krtani,
- tchawicy,
- płuc.
Układ oddechowy u konia ma to samo zadanie, co układ oddechowy u człowieka; ma pobierać tlen z środowiska zewnętrznego do krwi i odprowadzać dwutlenek węgla.
Jama nosowa
Jest wewnątrz wyścielona grubą błoną śluzową, bogatą w naczynia krwionośne, włókna nerwowe i gruczoły śluzowe. Wydzielany śluz chroni drogi oddechowe przed zanieczyszczeniami: pyłami, drobnoustrojami, etc.
Pewnie niektórzy (najpewniej ci młodsi, w tym ja :P) nieraz zastanawiali się, dlaczego koń parska.
Odpowiedź jest zadziwiająco prosta...
Zanieczyszczenia zlepiły się ze stale wydzielanym śluzem i wraz z nim co pewien czas jest wyrzucany na zewnątrz.
Więc niestety nie jest to "potakiwanie" :/
Błona śluzowa jest niezwykle delikatna i bardzo wrażliwa na wszelkie podrażnienia mechaniczne i chemiczne, ponieważ znajdują się w niej zakończenia nerwów węchowych.
Gardło
Łączy jamę nosową z krtanią oraz jamę ustną z przełykiem. Tu krzyżują się drogi układu oddechowego i układu trawiennego.
Znajduje się też tu połączenia z uchem środkowym przez trąbki słuchowe.
Krtań
Jedna z chrząstek krtani w kształcie listka, nagłośnia, która umiejscowiona jest przy wejściu do krtani, odpowiedzialna jest za zamykanie jej podczas połykania.
Tchawica
Tchawica ma zawsze otwarte światło. Dzieje się to dzięki jej specyficznej budowie - ściankę tchawicy wzmacniają pierścienie chrzęstne.
W jej końcowej części dzieli się na dwa oskrzela główne wchodzące do prawego i lewego płuca.
No właśnie, płuca...
Prawe płuco jest większe od lewego.
Wewnątrz płuca oskrzela dzielą się na coraz mniejsze oskrzeliki, a te kończą się pęcherzykami płucnymi.
Ponadto, w każdym płucu rozgałęzia się tętnica płucna, tworząca w rezultacie bardzo gęstą sieć naczyń włosowatych oplatających pęcherzyki płucne. Na tym etapie powietrze oddzielone jest od krwi ściana grubości - uwaga! - 0,004 mm!
Koń wykonuje od 10 do 16 oddechów na minutę. Podczas 1 oddechu wciągają od 5 do 6 dm sześciennych powietrza. Przy bardzo głębokim wdechu może wciągnąć 12 dm sześciennych powietrza (wow ;o).
Do pęcherzyków płucnych dochodzi około 70% wdychanego powietrza, a 30% pozostaje w drogach oddechowych i nie bierze udziału w wymianie gazowej.
Powierzchnia oddechowa pęcherzyków płucnych wynosi u konia około 500 m^2
Rytm oddychania reguluje, za pomocą włókien nerwowych, ośrodek oddechowy, znajdujący się w rdzeniu przedłużonym.
Główną podnietą oddychania jest ilość CO2 we krwi: im jest jego więcej, tym szybciej koń oddycha. Na częstość oddychania wpływają także inne czynniki, np. skład powietrza otaczającego, trening, strach, zaskoczenie (oblanie zimną wodą), wielkość zwierzęcia, płeć, masa, wiek, zmęczenie, temperatura ciała, stopień nakarmienia oraz stan zdrowotny.
Podczas zwiększonego wysiłku wzrasta zapotrzebowanie na tlen. Zwiększenie wentylacji płuc zachodzi dzięki pogłębianiu i przyspieszaniu oddechów. W czasie pracy zwierzęta wytrenowane pogłębiają swój oddech, nie zwiększając jego częstotliwości, w przeciwieństwie do zwierząt niewytrenowanych.
Kora mózgowa konia może pobudzać czynności ośrodków oddechowych (na widok toru wyścigowego może powodować u koni nasilenie ruchów oddechowych jeszcze przed rozpoczęciem biegu).
Podczas wdechu klatka piersiowa zwiększa swoją pojemność przez skurcz przepony oraz przez ruch żeber i pracy mięśni oddechowych. Pierwsze żebra są mało ruchome i dlatego popręg musi być zapinany możliwie blisko z przodu klatki piersiowej (tzn. w odległości dłoni za przednimi kończynami), aby nie krępować ruchów oddechowych.
_______________________
Tyle na dziś!
Jak zawsze, wiernie służyła mi książka "ABC jeździectwa"
Jeszcze raz przepraszam za tę długą przerwą...
No, i (spóźnione) oczywiście życzę Wam wszystkiego najlepszego w nowym roku! :)
